#ปัญญาประดิษฐ์ (#ArtificialIntelligence : #AI) และ #เทคโนโลยีการสำรวจจากระยะไกล

.

ปัจจุบันมีการนำนวัตกรรมล่าสุดช่วยในการรวบรวมข้อมูลได้อย่างถูกต้องและมีความแม่นยำสูง โดยเฉพาะข้อมูลจากดาวเทียมที่มีจำนวนมหาศาล นวัตกรรมที่ว่าได้แก่ Artificial Intelligence (AI), Machine Learning (ML) และ Computer Vision (CV) โดยฉพาะ AI และ ML ที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก หลายหน่วยงานต่างให้การยอมรับ ส่งผลให้มีบทบาทชัดเจนในการนำมาใช้ประมวลผลภาพถ่ายจากดาวเทียมเพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานผ่านการจดจำรูปแบบและสร้างอัลกอริธึมบนระบบคอมพิวเตอร์ ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่เหนือชั้นกว่าเมื่อก่อน โดยเฉพาะในเรื่องของความถูกต้องและความรวดเร็ว

.

ปัญญาประดิษฐ์ (AI) เป็นสาขาหนึ่งในด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ เป็นกระบวนสร้างให้คอมพิวเตอร์ได้เรียนรู้เกี่ยวกับกระบวนการการคิด การกระทำ การให้เหตุผล การปรับตัว หรือการอนุมาน และการทำงานของสมอง หรือสามารถสรุปได้ง่ายๆว่า ปัญญาประดิษฐ์จะทำหน้าที่เหมือนกับสมองของมนุษย์นั่นเอง

.

ปัญญาประดิษฐ์ (AI) สามารถช่วยคัดเลือกข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมที่ปัจจุบันมีข้อมูลใหม่ๆเกิดขึ้นจำนวนมหาศาลในแต่ละวัน ให้ตรงตามความต้องการของโครงการหรือความสนใจของผู้ใช้ได้อย่างเหมาะสมและรวดเร็ว อีกทั้งยังช่วยงานด้านการวิเคราะห์ข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียม เช่น การแยกแยะวัตถุบนภาพเพื่อการตรวจสอบและติดตาม การหลอมรวมข้อมูล (data fusion) การกำจัดเมฆบนภาพ (cloud removal) รวมไปถึงการวิเคราะห์เชิงพื้นที่เพื่อให้ทราบถึงการเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อม เป็นต้น ทั้งหมดล้วนเป็นกระบวนการที่ปัญญาประดิษฐ์เข้ามามีส่วนเป็นอย่างมากในปัจจุบัน

.

การทำงานของปัญญาประดิษฐ์ร่วมกับภาพถ่ายจากดาวเทียมนั้นเป็นการสร้างแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์เพื่อให้ระบบคอมพิวเตอร์เรียนรู้ เข้าใจ และจดจำรูปแบบต่างๆที่ปรากฏบนข้อมูลภาพถ่ายทั้งภาพถ่ายจากดาวเทียมและภาพถ่ายจากอากาศยานไร้คนขับ เช่น รูปแบบที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร การวางแผนผังเมือง การขนส่ง การจัดการภัยพิบัติ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และการอนุรักษ์สัตว์ป่า เป็นต้น ซึ่งบางรูปแบบก็มีความสลับซับซ้อน แต่หากได้รับการฝึกฝนจากตัวอย่างที่ดี ปัญญาประดิษฐ์ก็สามารถเรียนรู้และแสดงผลการวิเคราะห์ออกได้อย่างรวดเร็วและมีความถูกต้องสูง

.

การทำงานในขั้นตอนต่างๆของปัญญาประดิษฐ์ไม่ว่าจะเป็นการเก็บรวบรวมข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียม การประมวลผลวิเคราะห์ภาพถ่ายดาวเทียม และทำความเข้าใจข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียม ล้วนใช้ประโยชน์จากโครงข่ายประสาทเทียมที่ผ่านการฝึกฝนเรียนรู้เชิงลึกให้มีการจดจำรูปแบบต่างๆผ่านแบบจำลองคอมพิวเตอร์ เพื่อให้ปัญญาประดิษฐ์เข้าใจข้อมูลและจัดการข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในเวลาที่เหมาะสม

.

#ปัญญาประดิษฐ์เพื่อการเกษตร

.

จากข้อมูลสถิติแสดงให้เห็นว่าโลกของเรากำลังมีประชากรเพิ่มขึ้นเป็น 9.1 พันล้านคน ภายในปี ค.ศ.2050 นับว่าเป็นความกังวลต่อทั่วโลกที่ต้องเพิ่มทั้งผลผลิตทางการเกษตรและความน่าเชื่อถือเกี่ยวกับข้อมูลสถานะของพืชที่ต้องการความแม่นยำสูงขึ้น เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์เหล่านี้โลกเราจำเป็นต้องมีการจัดการที่ดีขึ้นของทรัพยากรการเกษตรของโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศกำลังพัฒนา

.

ปัจจุบันหลายประเทศได้ริเริ่มนำภาพถ่ายจากดาวเทียมรายละเอียดสูงมาประยุกต์ใช้ร่วมกับปัญญาประดิษฐ์ เพื่อวิเคราะห์หาปัจจัยต่างๆที่อาจจะส่งผลต่อสุขภาพของพืชในพื้นที่กว้าง เพื่อการประเมินและติดตามอย่างใกล้ชิด อันจะนำไปสู่การพัฒนาปรับปรุงให้ผลผลิตทางการเกษตรมีคุณภาพมากขึ้น และลดความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นได้ทันท่วงที

.

ปัญญาประดิษฐ์ และระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เมื่อทำงานสอดประสานกันจะกลายเป็นเครื่องมือสำหรับเกษตรกรยุคใหม่ที่มีประสิทธิภาพสูง ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการคาดการณ์ผลผลิต การควบคุมคุณภาพและการจัดการผลผลิตทางการเกษตร ผ่านการประยุกต์ใช้ภาพถ่ายจากดาวเทียมหรือภาพถ่ายจากอากาศยานไร้คนขับซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญของดัชนีพืชพรรณ (NDVI) ที่จะสามารถบ่งชี้สถานะโรคเครียดของพืช สถานการณ์ขาดแคลนน้ำของพืช เป็นต้น

.

ด้วยความสามารถของปัญญาประดิษฐ์ และระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในการวิเคราะห์ข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมและแสดงผลข้อมูลเชิงพื้นที่ ต่างก็ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าเป็นประโยชน์อย่างมากต่ออุตสาหกรรมการเกษตร

.

#ปัญญาประดิษฐ์เพื่อการอนุรักษ์สัตว์ป่า

.

การประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์ในปัจจุบันสามารถสร้างประโยชน์ให้กับการอนุรักษ์สัตว์ป่าได้มหาศาลเฉกเช่นเดียวกัน เนื่องจากเป็นงานที่จำเป็นต้องอาศัยความรวดเร็วในการระบุเหตุที่กำลังเกิดขึ้นท่ามกลางพื้นที่ป่าที่กว้างใหญ่ การใช้ระบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อช่วยตรวจสอบภาพถ่ายจากดาวเทียมหรือภาพถ่ายจากอากาศยานไร้คนขับที่มีการบันทึกเหนือพื้นที่ที่ต้องการติดตามอย่างต่อเนื่อง สามารถช่วยตรวจค้นรูปแบบข้อมูลที่เปลี่ยนไปบนภาพ เช่น ร่องรอยการพักค้างแรมในป่าหวงห้าม แนวไฟในตอนกลางคืน เป็นต้น ทำให้สามารถคาดการณ์พฤติกรรมที่จะเกิดขึ้นและรายงานให้กับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องรับทราบได้ทันเวลา

.

ประโยชน์ที่เกิดขึ้นนับว่าเป็นคุณมหาศาลต่อการป้องกันการลักลอบล่าสัตว์ป่า อีกทั้งยังช่วยทีมอนุรักษ์ป้องกันการบุกรุกพื้นที่ป่าหวงห้าม ช่วยนักวิทยาศาสตร์หรือนักอนุรักษ์ลดกิจกรรมที่ผิดกฎหมาย และยังช่วยอนุรักษ์ทรัพยกรธรรมชาติได้อีกด้วย

.

#ปัญญาประดิษฐ์เพื่อจัดการอุทกภัย

.

น้ำที่กำลังท่วมบนพื้นผิวดินสะท้อนออกมาเป็นรูปแบบที่ตายตัวบนข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียม โดยเฉพาะภาพถ่ายจากดาวเทียมในระบบ SAR ซึ่งปัญญาประดิษฐ์ที่ผ่านการฝึกฝนจนเข้าใจรูปแบบน้ำท่วมบนภาพดาวเทียมเป็นอย่างดีแล้ว จะสามารถช่วยลดเวลาในการวิเคราะห์พื้นที่น้ำท่วมให้รวดเร็วขึ้น โดยเฉพาะในกรณีที่น้ำท่วมกินพื้นที่กว้าง หรือครอบคลุมภาพถ่ายจากดาวเทียมจำนวนหลายภาพ ปัญญาประดิษฐ์จะสามารถช่วยทำให้ลดเวลาในการวิเคราะห์และยังให้ผลลัพธ์ที่แม่นยำยิ่งกว่า เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องสามารถทราบจำนวนพื้นที่น้ำท่วมในแต่ละเขตการปกครองหรือจำนวนผู้ที่ได้รับผลกระทบได้ทันที ส่งผลให้ปฎิบัติการช่วยเหลือสามารถทำการได้ทันทีบนพื้นฐานของข้อมูลที่ถูกต้องและทันเวลา

.

ทั้งหมดเป็นแค่เพียงบางตัวอย่างที่เกิดขึ้นจริงแล้วในโลกของเราในปัจจุบัน กับการนำนวัตกรรมทางเทคโนโลยีล่าสุด เช่น ปัญญาประดิษฐ์ มาประยุกต์ใช้งานร่วมกับข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพทั้งการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่และการส่งเสริมให้ใช้ข้อมูลให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ควบคู่ไปกับความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีอวกาศที่ปัจจุบันมีข้อมูลจากเซนเซอร์ตรวจวัดที่หลากหลายมากขึ้นกว่าเมื่อก่อน

.

แน่นอนว่าทุกๆก้าวของการพัฒนามักจะใช้เวลาบ่มเพาะและมีวัตถุประสงค์อยู่เบื้องหลัง ที่ไม่ใช่แค่เพื่อการประกาศแสนยานุภาพของมนุษย์ แต่ทว่ามันคือ เพื่อการแก้ไขปัญหาในชีวิตประจำวันของมนุษย์และยกระดับชีวิตของเราให้ดีขึ้นเป็นสำคัญ เช่นเดียวกับ GISTDA ที่ได้วางรากฐานอุตสาหกรรมอวกาศของประเทศเพื่อให้ทัดเทียมนานาชาติและเปิดโอกาสประเทศขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมได้อย่างเต็มรูปแบบ ซึ่งเป็นการพัฒนาที่ทำเพื่ออนาคตของคนไทยในรุ่นต่อไป ให้สามารถนำเอานวัตกรรมใหม่ๆที่เป็นฝีมือคนไทยมาประยุกต์ใช้เพื่อการพัฒนาประเทศไทยให้เกิดขึ้นอย่างสมบูรณ์แบบในอนาคต